مهندسی صنایع یکی از رشتههای پرطرفدار در گروه آزمایشی ریاضی فیزیک است. دانشجویان این رشته یاد میگیرند که چگونه باتکیهبر دانش مهندسی، ریاضی و اقتصاد کارایی سیستمها و سازمانها را بهبود دهند. بهطورکلی هدف از این رشته افزایش اثربخشی و کارایی کالاها و خدمات و افزایش سودآوری صنایع است. یک مهندس صنایع تلاش میکند که با تحلیل و برنامهریزی دقیق به این اهداف برسد. در ادامه این مطلب اطلاعات بیشتری درباره رشته مهندسی صنایع به شما میدهیم.
مهندسی صنایع تشکیل شده از سه تا علم اساسی و مهم که سه راس مثلث مهندسی صنایع را تشکیل میدهند:علوم انسانی، علوم اقتصادی و دانش تخصصی و فنی
مهندسی صنایع حکم سیمان در یک ساختمان را دارد که اجزای مختلف آن را به هم میچسباند. به همین دلیل دانشجویان مهندسی صنایع باید درک کافی از دیگر رشتههای مهندسی داشته باشند و با استفاده از مباحث مدیریتی و اقتصادی، به مدیریت پروژهها و افزایش راندمان کاری کمک کنند. این رشته برای افرادی مناسب است که قدرت مدیریت بالایی دارند و میتوانند با برنامهریزیهای دقیق پروژههای کوچک و بزرگ را در راستای بهینهسازی و رسیدن به رشد در صنایع مختلف به نتیجه برسانند.
مهارتهای موردنیاز برای مهندس صنایع
مهمترین توانایی برای یک مهندس صنایع توانایی مدیریت و قدرت تحلیل است. برای موفقیت در این رشته باید ذهنی خلاق و پویا داشت تا بتوان با استفاده از توانمندیهای مدیریتی و قدرت حل مسئله، برنامهریزی دقیقی در راستای بهبود صنعت انجام داد. افرادی که در این رشته تحصیل میکنند باید در درسهای دیفرانسیل و انتگرال، آمار و احتمال و ریاضیات گسسته مهارت داشته باشند. همچنین مباحث فیزیک و شیمی دبیرستان برای گذراندن دروس دانشگاهی این رشته بسیار کمککننده هستند.
دانشجویان مهندسی صنایع باید قدرت ارتباطی بالایی داشته باشند و بتوانند بهراحتی در یک تیم به وظایف خود عمل کنند. توجه داشته باشید که حجم کار یک مهندس صنایع اغلب بالاست و به همین دلیل توانایی تحمل فشار کار بالا یکی از مهمترین موارد است. مهارت مدیریت زمان و تجزیهوتحلیل، توجه به جزئیات و تسلط به زبان انگلیسی از دیگر مهارتهایی است که میتواند به موفقیت در رشته مهندسی صنایع کمک کند.
گرایشها
کارشناسی مهندسی صنایع شامل دروس پایه و عمومی مربوط به این رشته است که افراد را با مهارتهای عمومی موردنیاز برای ورود به بازار کار آشنا میکند. برای ادامه تحصیل در این رشته گرایشهای مختلفی تعریف شدهاند که باعث دقیقتر شدن مهارتهای دانشجویان و تمرکز بر روی مسائل خاصتر میشوند. در ادامه این بخش گرایشهای مختلف این رشته در مقاطع تحصیلات تکمیلی را توضیح دادهایم.
- بهینهسازی سیستمها
این گرایش به طراحی سیستمهای مختلف و بهینهسازی فرایندهای آنها در جهت افزایش راندمان کاری سیستمها میپردازد.
- مدیریت نوآوری و فناوری
این گرایش برای افرادی مناسب است که به مدیریت پارکهای علم و فناوری یا دیگر عرصههای علمی و نوآوری علاقه دارند.
- آیندهپژوهی
در این گرایش به بررسی آینده اقتصادی، اجتماعی و صنعتی سیستم و کمک به رسیدن به اهداف پرداخته میشود.
- سیستمهای سلامت
در این سیستم بر روی طراحی و بهینهسازی سیستمهای بیمارستانی و درمانگاهی تمرکز میشود.
- سیستمهای مالی
مدیریت سیستمهای مالی و اقتصادی از مباحث اصلی در این گرایش از مهندسی صنایع است.
- مدیریت سیستم و بهرهوری
این گرایش به مدیریت سیستم در جهت افزایش بهرهوری افراد و سیستمها با بهبود ورودیها و خروجیهای سیستم و فرایند کار میپردازد.
- مدیریت پروژه
برنامهریزی دقیق برای پروژههای کوچک و بزرگ، مدیریت هزینهها و زمان و بهبود کیفیت پروژه از مباحث مهم در این گرایش است.
- مدیریت مهندسی
کنترل سایر مهندسان شاغل در سیستم و برقراری ارتباط صحیح میان آنها از مباحث مهم در این گرایش است.
- لجستیک و زنجیره تامین
مدیریت ضایعات، تولید محصول در زمان مناسب، بهبود فرایندهای لجستیک محصولات فیزیکی و غیرفیریکی فاسدشدنی یا نشدنی از مباحثی است که در این گرایش به آن پرداخته میشود.
- مدلسازی سیستمهای کلان
سیاستگذاریهای کلان در زمینههای اقتصادی و اجتماعی و برقراری ارتباط بین سیستمهای مختلف یا اجزای یک سیستم از اصلیترین مباحث این گرایش است.
دروس اصلی رشتهی مهندسی صنایع مشترک میان همهی گرایشها:
شیمی عمومی با آزمایشگاه
نقشه کشی صنعتی
مهندسی برق با آزمایشگاه
اقتصاد مهندسی
استاتیک
مقاومت مصالح
اقتصاد عمومی
اصول حسابداری و هزینه یابی
علم مواد
ارزیابی کار و زمان
برنامه ریزی و کنترل تولید و موجودی
کنترل پروژه
طرح ریزی واحدهای صنعتی
کنترل کیفیت آماری
روش های تولید
تحقیق در عملیات
تئوری احتمالات و کاربردهای آن
آمار مهندسی
آزمایشگاه اندازه گیری دقیق
کارگاه ماشین ابزار (ماشین افزار)
درس کارگاه عمومی جوش
کارگاه ریخته گری
دروس تخصصی این رشته در میان گرایشهای مختلف متفاوت است.
بازار کار رشته مهندسی صنایع:
اگر نگاهی به آگهیهای استخدامی بیندازید، متوجه خواهید شد که بازار کار مهندسی صنایع نسبت به دیگر رشتههای مهندسی پررونقتر است. بهطورکلی میتوان گفت که هر صنعتی نیاز به یک مدیر متخصص در حوزههای مختلف اقتصادی، بازاریابی، طراحی، بهینهسازی و مالی دارد و به همین دلیل هرساله تعداد قابل قبولی از مهندسین صنایع جذب بازار کار میشوند. در هر موقعیتی که نیاز به برنامهریزی، بهینهسازی و مدیریت وجود داشته باشد، مهندسان صنایع در آنجا مورد نیاز هستند.
فارغالتحصیل کارشناسی مهندسی صنایع میتواند در بخشهای مختلفی که در ادامه آمدهاند مشغول به کار شود.
اگر به مشاغلی علاقه دارید که بصورت نظری به کار تحلیل و پژوهش بپردازند:
آیندهپژوهی اقتصادی و اجتماعی، تحلیلگری اقتصادی در حوزههای خرد و کلان برای شما مناسب هستند.
اگر علاقه دارید که بصورت عملی به میدان مدیریت صنایع وارد شوید:
اشتغال در صنایع لجستیک و زنجیرهی تامین، مدیرت و کنترل تولید و مدیریت پروژههای مختلف گزینههای پیش روی شما هستند.
اگر به دنبال یک فعالیت تحلیلی و برنامهریزی در راستای افزایش بهرهوری هستید:
بهینهسازی سیستمها و افزایش راندمان کاری کارکنان و سیستمها و طراحی و تحلیل سیستمها و فرایندها و بهبود آنها موقعیتهای شغلی مد نظر شما هستند.
اگر به حوزهی مدیریت منابع انسانی یا مدیریت استارتآپها علاقه دارید:
سمت مدیریت منابع انسانی و مالی و مدیریت بازاریابی و کارآفرینی استارتاپها و کمک به مدیریت منابع مالی و انسانی برای شما مناسب هستند.