اکثر داوطلبان گروه تجربی به دنبال سه رشته مهم پزشکی، داروسازی و دندانپزشکی هستند، اما این داوطلبان به اهمیت رشته دامپزشکی توجه نمی‌کنند. رشته دامپزشکی یکی از بهترین شغل‌های رشته تجربی است که درآمد بسیار مناسبی دارد. این رشته در یک مدت زمان ۶ ساله در اختیار داوطلبان قرار می‌گیرد. داوطلبان برای کسب مدرک دامپزشکی باید دروس مختلف این رشته را مطالعه کنند. رشته دامپزشکی با کاردانی دامپزشکی و علوم آزمایشگاهی دامپزشکی متفاوت است. داوطلبانی که به دنبال دکترای عمومی دامپزشکی هستند، بر خلاف کاردانی دامپزشکی و علوم آزمایشگاهی دامپزشکی باید مدت زمان بیشتری را برای مطالعه دروس سپری کنند.
دامپزشکی دانشی است که به شناخت، تشخیص، درمان و پیشگیری بیماری دام‌ها و حیوانات، شیوه‌های کنترل و بازرسی بهداشتی مواد غذایی و فرآورده‌های با منشأ حیوانی می‌پردازد. رشته دامپزشکی با بیماری‌های انسان سروکاری ندارد و فقط به بخشی از بیماری‌ها می‌پردازد که بین انسان و حیوان مشترک است. همچنین در این رشته، دانشجویان با بهداشت تغذیه دام‌ها آشنا می‌شوند. در بیان کلی می‌توان گفت دامپزشکی رشته‌ای است که ناظر به همه‌ی ابعاد زندگی بهداشتی و سلامت دام‌ها (به دلیل ارزش غذایی آن‌ها) و همه‌ی حیوانات است. دامپزشکان علاوه بر فعالیت در حوزه بهداشت و سلامت دام‌ها و حیوانات، در حوزه سلامت و بهداشت طیور، آبزیان، و حشرات مفید مثل زنبور عسل نیز فعالیت می‌کنند.
طول دوره تحصیل رشته دامپزشکی
رشته دامپزشکی در یک مدت زمان ۶ ساله در اختیار داوطلبان قرار می‌گیرد. این رشته از دو دوره آموزشی تشکیل شده است. داوطلبان پس از گذراندن ۱۳۰ واحد درسی باید در آزمون جامع پیش درمانگاهی شرکت کنند. دانشجویان پس از این مرحله وارد دوره دوم می‌شوند و در این دوره ۹۰ واحد را سپری می‌کنند. بنابراین، دوره اول شامل ۱۳۰ واحد درسی و دوره دوم شامل ۹۰ واحد درسی است. با توجه به این شرایط، داوطلبان در مدت زمان ۶ سال باید ۲۲۰ واحد درسی را مطالعه کنند. داوطلبان برای کسب مدرک دکترای عمومی دامپزشکی باید دروس عمومی، پایه، اصلی، تخصصی، دروس بالینی، کارآموزی، پایان‌نامه و گزارش تحقیق را سپری کنند. رشته دامپزشکی از بازار کار مناسبی برخوردار است و داوطلبان پس از فارغ‌التحصیلی موقعیت‌های شغلی مختلفی خواهند داشت.
تحصیل در رشته دامپزشکی
برای ادامه تحصیل در رشته دامپزشکی دو راه پیش روی داوطلبان و متقاضیان دانشگاه وجود دارد. آن‌ها می‌توانند به دو صورت کاردانی و کارشناسی وارد رشته دامپزشکی شوند.
کاردانی دامپزشکی
مدت زمان کاردانی دامپزشکی دو سال است و دانشجویان کاردانی دامپزشکی بعد از دوره کاردانی با شرکت در کنکور یا بر اساس سوابق تحصیلی می‌توانند مدرک لیسانس دامپزشکی، علوم آزمایشگاهی دامپزشکی، بهداشت یار دامپزشکی، تکنسین دامپزشکی، و بهداشت مواد غذایی با منشأ دامی را اخذ کنند. چنین افرادی معمولاً در دوره دبیرستان در مدرسه‌های فنی و حرفه‌ای مشغول به تحصیل بوده‌اند. آن‌ها بعد از اخذ مدرک کاردانی دامپزشکی می‌توانند در جایگاه تکنسین دامپزشکی شناخته شوند.
دکتری عمومی دامپزشکی
بعد از گذراندن دوره دبیرستان، داوطلبان کنکور سراسری تجربی با کسب نمره کافی می‌توانند وارد مقطع کارشناسی دامپزشکی شوند. دوره کارشناسی دامپزشکی ۶ ساله است و ۱۲ ترم به طول می‌انجامد. از سال چهارم تحصیلی رشته دامپزشکی، دانشجویان وارد مرحله عملی و کارآموزی می‌شوند. دوره دکتری عمومی دامپزشکی شامل دو بخش است:
- دوره پیش درمانگاهی: دانشجویان دامپزشکی بعد از گذراندن دوره پیش درمانگاهی در آزمون جامع پیش درمانگاهی شرکت می‌کنند و بعد از قبولی در آن می‌توانند وارد مرحله دوم تحصیل خود شوند. آزمون جامع هر دو سال یک‌بار برگزار می‌شود. در دوره پیش درمانگاهی، دانشجویان دامپزشکی ۱۳۰ واحد درسی را می‌گذرانند.
- دوره درمانگاهی: دوره درمانگاهی شامل ۹۰ واحد درسی است و دوره کارورزی، اینترن و پایان‌نامه در این دوره قرار دارد. معمولاً کارورزی در تابستان‌های دو سال آخر تحصیل انجام می‌شود.
درس های پایه کارشناسی دامپزشکی
- فیزیک پزشکی
- بیوشیمی
- فیزیولوژی
- ژنتیک حیوانی
- جانورشناسی عمومی
- آمار حیاتی
دروس اصلی کارشناسی دامپزشکی
- اصول همه‌گیرشناسی
- اصول تغذیه دام
- تغذیه اختصاصی دام
- تغذیه اختصاصی طیور
- آسیب‌شناسی عمومی
- آسیب‌شناسی اختصاصی
- باکتری‌شناسی عمومی
- باکتری‌شناسی اختصاصی و بیماری‌های باکتریایی
- کالبدشناسی پایه
- کالبدشناسی مقایسه‌ای
- انگل‌شناسی و بیماری‌های انگلی
- قارچ‌شناسی و بیماری‌های قارچی
- ویروس‌شناسی و بیماری‌های ویروسی
- ایمن‌شناسی و سرم‌شناسی
- سم‌شناسی
- فارماکولوژی
- ماهی‌شناسی عمومی
- جنین‌شناسی نظری
- اصول انتخاب و تلقیح مصنوعی دام
- بهداشت و پرورش دام
- بهداشت و پرورش طیور
- تکثیر و پرورش ماهی
- پرورش و بیماری‌های زنبور عسل
- اصول اصلاح‌نژاد دام
- اصول هوشبری نظری
- اصول کالبدگشایی و نمونه‌برداری
- اصول معاینه دام
دروس تخصصی کارشناسی دامپزشکی
- بیماری‌های اندام‌های حرکتی
- بیماری‌های متابولیک دام
- بیماری‌های درونی دام‌های بزرگ
- بیماری‌های درونی دام‌های کوچک
- بیماری‌های تولید مثل دام
- بیماری‌های طیور
- بیماری‌های ماهی
- بیماری‌های مشترک انسان و دام
- رادیولوژی دامپزشکی
- جراحی عمومی دام‌های بزرگ
- جراحی عمومی دام‌های کوچک
- مسمومیت‌های دام
- مامایی دامپزشکی
- کلینیکال پاتولوژی
- بهداشت و صنایع شیر
- کنترل کیفی و بهداشتی مواد غذایی
- صنایع مواد غذایی با منشاء دامی نظری
- زبان تخصصی
درس های بالینی
- عملیات درمانگاهی دام‌های بزرگ
- عملیات درمانگاهی دام‌های کوچک
- عملیات درمانگاهی مامایی
- عملیات درمانگاهی طیور
- کارآموزی
دوره کارآموزی دامپزشکی
یکی از کارهایی که بعد از اتمام تحصیل، دانش‌آموختگان رشته دامپزشکی موظف به انجام آن هستند، کارآموزی دامپزشکی است. کارآموزی دامپزشکی در دو دوره ۴۰ روزه برگزار می‌شود. کارآموزی ۱ در تابستان سال چهارم به پنجم و کارآموزی ۲ در تابستان سال پنجم به ششم گذرانده می‌شود و در پایان باید گزارشی درباره دوران کارآموزی به استاد مربوطه تحویل داده شود. در دوره کارآموزی دامپزشکی، دانشجویان با مباحث واحد نظارت و بازرسی بر محصولات خام دامی، واکسیناسیون و پست حومه، واحد سل و بروسلوز، کشتارگاه صنعتی، داروخانه دامپزشکی، آزمایشگاه اداره کل دامپزشکی، داروخانه، کلینیک تخصصی دام و کلینیک تخصصی طیور آشنا می‌شوند.
بازار کار و مشاغل دامپزشکی
دانشجویان رشته دامپزشکی بعد از فارغ‌التحصیلی می‌توانند در محیط‌های مختلف بهداشت و درمان مرتبط با حیوانات مانند وزارت بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی، مرکز بهداشتی درمانی دولتی، انستیتوی پاستور، شرکت‌های تولید مواد غذایی با فرآورده‌های دامی، شرکت‌های مواد غذایی گوشتی، وزارت جهاد کشاورزی، موسسه سرم و واکسن‌سازی رازی، سازمان دامپزشکی و غیره مشغول به کار شوند.
کسب تخصص و تجربه در جذب دامپزشکان در این سازمان‌ها بسیار مؤثر است. همچنین، دامپزشکان می‌توانند مطب و داروخانه دامپزشکی، مرکز واکسیناسیون دام و طیور تأسیس کنند و به‌طور مستقل به درمان حیوانات خانگی، کار در اصطبل‌ها و بازارهای خرید و فروش حیوانات بپردازند.
گستردگی شغلی در رشته دامپزشکی
شغل دیگری که برای دامپزشکان وجود دارد، مسئول بررسی و نظارت بهداشت و استانداردهای کشتارگاه‌هاست. اگر علاقه دارید تا در یک محیط کلینیکی با حیوانات سر و کار داشته باشید، مشاغلی همچون دامپزشک فعال در بیمارستان‌های دامپزشکی، جراح و رادیولوژیست، دامپزشک حیوانات خانگی، تأسیس مطب دامپزشکی و فعالیت در آن و… مشاغل مناسبی برای شما هستند.
اگر ترجیح می‌دهید در محیط طبیعی با حیوانات در ارتباط باشید و شرایط بهتری را فراهم کنید، می‌توانید به‌عنوان متخصص دام کوچک، دامپزشک مراکز پرورش اسب و سوارکاری، دامپزشک مراکز پرورش ماهی، دامپزشک فعال در پرورشگاه‌های دام و طیور، دامپزشک دامداری، دامپزشک مراکز پرورش زنبور عسل و کرم ابریشم و… مشغول به فعالیت شوید.
از طرف دیگر، اگر ترجیح می‌دهید به‌عنوان یک ناظر در حوزه بررسی کیفی محصولات و صنایع مرتبط با حوزه دامپزشکی مشغول باشید، مسئول فنی کارخانه تولید فرآورده‌های گوشتی، مسئول فنی کشتارگاه‌های دام و طیور، مسئول فنی کارخانجات تولید خوراک دام و طیور، مسئول فنی کارخانه‌های تولید فرآورده‌های لبنی، فعالیت در کارخانه‌های مواد غذایی به‌عنوان ناظر سلامت محصولات غذایی و… از جمله مشاغلی هستند که برای شما مناسب‌اند. فراموش نکنید که حیوانات نیز همچون انسان‌ها برای بهبودی به دارو نیاز دارند. پس فعالیت در داروخانه دامپزشکی نیز یکی از مسیرهای شغلی پیش روی شماست.