رشته شنوایی سنجی یک رشته پزشکی است که به بررسی و ارزیابی عملکرد شنوایی از گوش خارجی تا عصب شنوایی می‌پردازد. این رشته به دانشجویان می‌آموزد که چگونه وظایف یک شنوایی‌سنج یا ادیومتریست را به‌درستی انجام دهند. شنوایی‌سنجی زیرمجموعه علوم پزشکی است و هدف آن مراقبت از شنوایی، سلامت گوش و تشخیص و درمان اختلالات شنوایی است.
وظایف رشته شنوایی سنجی
ادیومتریست یا شنوایی سنج به ارزیابی و تشخیص اختلالات شنوایی و تعادل، پیشگیری و مراقبت از شنوایی، توانبخشی شنوایی، و آموزش به افراد کم‌شنوا مانند نحوه استفاده از سمعک می‌پردازد. او با استفاده از ابزار شنوایی‌سنجی، میزان شنوایی مراجع را بررسی کرده و تلاش می‌کند تا خسارات کم‌شنوایی یا ناشنوایی را به حداقل برساند.
ویژگی‌ها و توانمندی‌های لازم برای موفقیت در رشته شنوایی‌سنجی
برای موفقیت در رشته شنوایی‌سنجی، دانشجویان باید دقت بالایی داشته باشند. دقت، پایه و اساس این رشته است و ادیومتریست با دقت می‌تواند به تشخیص بیماری‌ها و اختلالات شنوایی بپردازد. صبر و حوصله نیز از ویژگی‌های ضروری است، زیرا معاینه و درمان بیماری‌های شنوایی ممکن است زمان‌بر باشد.
علاقه به دروس زیست‌شناسی و فیزیک و تسلط به زبان انگلیسی نیز برای موفقیت در این رشته بسیار مفید است. دانشجوی شنوایی‌شناسی باید به علوم تشریح و فیزیولوژی به ویژه در زمینه شنوایی آگاهی داشته باشد. نظم و دقت بالا نیز از دیگر پیش‌نیازهای مهم ورود به این رشته است.
دروس رشته شنوایی‌سنجی
درس های پایه
- فیزیک عمومی
- میکروبیولوژی
- تشریح و فیزیولوژی سر و گردن و گوش و حلق و بینی
- تشریح و فیزیولوژی مغز و اعصاب
- بافت‌شناسی و آسیب‌شناسی عمومی
- فارماکولوژی
- مبانی علم گفتار
- روش تحقیق
- آواشناسی
- اصطلاحات پزشکی
- اصول توانبخشی
- اکوستیک
دروس تخصصی
- مبانی علم شنوایی
- ارزیابی پایه شنوایی
- بیماری‌های گوش و روش‌های درمان آن
- رشد طبیعی گفتار و زبان و اختلالات آن
- شنوایی‌شناسی تشخیصی
- فیزیوپاتولوژی اختلالات شنوایی و تعادل
- اختلالات ارتباطی افراد کم‌شنوا
- تجویز و ارزیابی سمعک و سایر وسایل کمک‌شنوایی
- بیماری‌های اطفال
- مبانی آزمون‌های الکتروفیزیولوژیک
- روش‌های توانبخشی
دانشجویان این رشته از ترم دوم باید واحدهای کارآموزی را در بیمارستان‌ها بگذرانند.
بازار کار رشته شنوایی سنجی
فارغ‌التحصیلان رشته شنوایی‌سنجی می‌توانند در بخش‌های مختلفی از جمله بیمارستان‌ها، درمانگاه‌ها، مراکز درمانی، مدارس ناشنوایان، مراکز نگهداری سالمندان، معلولین و کودکان، کارخانه‌ها و مراکز صنعتی استخدام شوند. با تجربه و سرمایه لازم، آنها می‌توانند به‌طور مستقل کار کرده و دفاتر ارزیابی شنوایی تأسیس کنند. برای تأسیس دفتر در تهران و کرج نیاز به داشتن مدرک کارشناسی یا بالاتر و شش سال سابقه کار است، در حالی که در سایر شهرستان‌ها این سابقه به چهار سال کاهش می‌یابد.
اهمیت و آینده شغلی شنوایی سنجی
شنوایی‌سنجی از بازار کار نسبتا خوبی برخوردار است، به ویژه در شهرهای کوچک. در طرح‌های بزرگی مانند غربالگری شنوایی دانش‌آموزان قبل از مدرسه، شنوایی‌سنج‌ها نقش اصلی را ایفا می‌کنند. با توجه به نوظهور بودن این رشته در کشور، قابلیت رشد و پیشرفت زیادی دارد و پیش‌بینی می‌شود که از آینده شغلی خوبی برخوردار باشد.
نتیجه‌گیری
رشته شنوایی سنجی یکی از رشته‌های مهم در حوزه علوم پزشکی است که با توجه به نیاز روزافزون جامعه به خدمات شنوایی، از بازار کار خوبی برخوردار است. شنوایی‌سنج‌ها با کمک به بهبود کیفیت شنوایی و در نتیجه کیفیت زندگی افراد، نقش حیاتی در جامعه ایفا می‌کنند. این رشته برای افرادی که علاقه‌مند به کمک به دیگران و بهبود کیفیت زندگی بیماران هستند، گزینه‌ای مناسب و پرارزش است. با پشتکار، علاقه و تعهد، شنوایی‌سنج‌ها می‌توانند در این رشته موفق شده و به جامعه خدمات ارزشمندی ارائه دهند.