انتخاب رشته تحصیلی بخصوص رشته ریاضی می‌تواند چالشی بزرگ باشد، به ویژه اگر علاقه‌مندی‌های متنوعی داشته باشید. بسیاری از دانشجویان پس از فارغ‌التحصیلی از رشته انتخابی خود راضی نیستند. طبق تحقیقات سال 2020، اگر فارغ‌التحصیلان و دانشجویان برتر دنیا امکان بازگشت به گذشته را داشتند، از هر 5 نفر 3 نفر تمایل داشتند رشته خود را تغییر دهند. بنابراین، انتخاب صحیح رشته و اطمینان از مناسب بودن آن بسیار مهم است. در این مقاله به شناخت رشته‌های ریاضی و فنی پرداخته شده است همراه ما باشید:
چگونه رشته دانشگاهی مناسب را انتخاب کنیم؟
برای انتخاب رشته‌ای که به آن علاقه دارید و در آن موفق خواهید بود، باید رشته‌های دانشگاهی را به خوبی بشناسید. راه‌های مختلفی برای شناخت بهتر رشته‌ها وجود دارد:
مطالعه معرفی رشته‌ها
بررسی توضیحات دقیق و جامع هر رشته که توسط متخصصان تهیه شده است. این معرفی‌ها معمولاً شامل تاریخچه رشته، مهارت‌های مورد نیاز، و فرصت‌های شغلی آینده است.
بررسی چارت درسی
دریافت و مطالعه چارت درسی رشته مورد نظر از سایت دانشگاه‌ها. این چارت‌ها نشان می‌دهند که دانشجویان در طول دوره تحصیل چه واحدهایی را باید بگذرانند و در هر ترم چه دروسی ارائه می‌شود.
گفتگو با دانشجویان و فارغ‌التحصیلان
حضور در جمع دانشجویان و گفتگو با آن‌ها درباره تجربیاتشان می‌تواند اطلاعات زیادی را در اختیار شما قرار دهد. این گفتگوها می‌توانند شامل سوالات درباره سختی دروس، بازار کار و چالش‌های رشته باشند.
ارتباط با انجمن‌های علمی
ارتباط با انجمن علمی رشته و بررسی همایش‌ها و مسابقات مرتبط می‌تواند به شما در شناخت بهتر رشته کمک کند. انجمن‌های علمی معمولاً فعالیت‌های فوق برنامه‌ای را برای دانشجویان برگزار می‌کنند که می‌تواند به توسعه مهارت‌های شما کمک کند.
گفتگو با کارفرمایان
صحبت با کارفرمایانی که فارغ‌التحصیلان آن رشته را استخدام می‌کنند می‌تواند دیدگاه مناسبی از نیازهای بازار کار و مهارت‌های مورد نیاز فراهم کند. کارفرمایان معمولاً اطلاعات مفیدی درباره وضعیت شغلی و نیازهای صنعت دارند.
حضور در دانشگاه‌های معتبر
بازدید از دانشگاه‌ها و گفتگو با اساتید و دانشجویان مقاطع بالاتر می‌تواند اطلاعات ارزشمندی را درباره رشته به شما بدهد. اساتید معمولاً تجربیات خود را با دانشجویان به اشتراک می‌گذارند و می‌توانند راهنمایی‌های خوبی ارائه دهند.
مطالعه مقالات خبری و تحلیلی
بررسی مقالات مرتبط با رشته مورد نظر می‌تواند به شما در درک روندهای جدید و تحقیقات علمی کمک کند. مقالات تحلیلی معمولاً اطلاعات جامعی درباره پیشرفت‌های جدید و چالش‌های رشته ارائه می‌دهند.
بررسی فرصت‌های شغلی
تحقیق درباره بازار کار و فرصت‌های شغلی مرتبط با رشته مورد نظر می‌تواند به شما در انتخاب رشته کمک کند. بررسی آگهی‌های شغلی و نیازمندی‌های شغلی می‌تواند به شما کمک کند تا مهارت‌های مورد نیاز را شناسایی کنید.
دسته‌بندی رشته‌های ریاضی و فنی
رشته‌های گروه ریاضی و فنی به چند دسته کلی تقسیم می‌شوند:
مهندسی
در این دسته، رشته‌های بسیار زیادی وجود دارد. اگر بخواهیم این رشته‌ها را به صورت سازمان یافته بررسی کنیم، می‌توانیم از چند زیرشاخه استفاده کنیم:
رشته‌ای برای عاشقان ادیسون و تسلا: مهندسی برق
رشته مهندسی برق در کشور ما دارای گرایش‌های مختلفی است. این گرایش‌ها عبارتند از: قدرت، مخابرات، کنترل و الکترونیک. مهندسان برق با طراحی و توسعه سیستم‌های الکتریکی و الکترونیکی سر و کار دارند و می‌توانند در صنایع مختلفی مانند صنعت انرژی، ارتباطات، و فناوری اطلاعات مشغول به کار شوند.
رشته‌هایی برای آن‌ها که به زبان باینری حرف می‌زنند: مهندسی کامپیوتر
در این دسته، رشته‌هایی مانند مهندسی نرم‌افزار، مهندسی سخت‌افزار و مهندسی آی‌تی قرار دارند. این سه رشته اگرچه تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند، اما در نهایت همه‌شان با علم رایانه سر و کار دارند. مهندسان نرم‌افزار به طراحی و توسعه برنامه‌های کاربردی و سیستم‌های نرم‌افزاری مشغول هستند. مهندسان سخت‌افزار به طراحی و توسعه تجهیزات کامپیوتری می‌پردازند و مهندسان آی‌تی به مدیریت و پشتیبانی سیستم‌های اطلاعاتی و شبکه‌های کامپیوتری می‌پردازند.
رشته‌هایی برای انسان‌های بساز: مهندسی عمران و معماری
در این دسته، رشته‌هایی مانند مهندسی عمران، مهندسی معماری و مهندسی شهرسازی قرار می‌گیرند. رشته مهندسی عمران با گرایش‌های مختلفی که دارد مانند عمران، سازه، آب، نقشه‌برداری و غیره بیشتر با فرآیند ساخت و محاسبات عملیاتی سر و کار دارد. در مقابل، دو رشته مهندسی معماری و مهندسی شهرسازی با تکیه بر جنبه‌های زیبایی‌شناختی در کنار محاسبات به روح بخشیدن به سازه‌های مهندسان می‌پردازند.
رشته‌هایی برای دوستان محاسبه و صنعت: مهندسی مکانیک و هوافضا
در این دسته، رشته‌هایی مانند مهندسی مکانیک، مهندسی هوافضا، مهندسی سازه‌های ریلی، مهندسی دریا و غیره قرار می‌گیرند. مهندسان مکانیک به طراحی و توسعه سیستم‌های مکانیکی و تبدیل انرژی به کار و حرکت مشغول هستند. مهندسان هوافضا به طراحی و توسعه هواپیماها و فضاپیماها می‌پردازند و مهندسان سازه‌های ریلی به طراحی و توسعه سیستم‌های ریلی و حمل و نقل می‌پردازند.
رشته‌هایی برای کیمیاگران: مهندسی شیمی و مهندسی مواد
در این دسته، رشته‌هایی مانند مهندسی شیمی، مهندسی مواد و متالورژی، مهندسی پلیمر، مهندسی نفت و معدن قرار دارند. مهندسان شیمی به طراحی و توسعه فرآیندهای شیمیایی و تولید مواد شیمیایی مشغول هستند. همچنین مهندسان مواد به تحقیق و توسعه مواد جدید و بهبود ویژگی‌های مواد موجود می‌پردازند. مهندسان پلیمر به طراحی و تولید محصولات پلیمری می‌پردازند و مهندسان نفت و معدن به استخراج و فرآوری منابع نفتی و معدنی مشغول هستند.
رشته آباء و اجدادی: مهندسی کشاورزی
در این دسته، رشته مهندسی کشاورزی قرار دارد. این رشته که به عنوان یک رشته کاربردی در سراسر جهان شناخته می‌شود، دارای گرایش‌های مختلفی مانند علوم و مهندسی صنایع غذایی، باغبانی، گیاه‌پزشکی، علوم و مهندسی خاک، آبیاری، زراعت و اصلاح نباتات، علوم دامی و غیره است. مهندسان کشاورزی به بهبود فرآیندهای کشاورزی و تولید محصولات کشاورزی مشغول هستند.
رشته‌هایی برای آن‌هایی که می‌خواهند مهندس شوند و پزشکی را هم ادامه دهند: مهندسی پزشکی
در این دسته، رشته‌های پرطرفداری مانند مهندسی پزشکی قرار دارد. مهندسان پزشکی به طراحی و توسعه تجهیزات پزشکی و فناوری‌های بهداشتی مشغول هستند. همچنین، رشته‌هایی مانند مهندسی صنایع غذایی، مهندسی بهداشت حرفه‌ای و ایمنی کار نیز در این دسته قرار دارند.
مهندسی که می‌خواست مدیر شود: مهندسی صنایع
در این دسته، یکی از پرطرفدارترین رشته‌های گروه ریاضی و فنی به تنهایی پرچمداری می‌کند. رشته مهندسی صنایع که اگرچه عنوان مهندسی را یدک می‌کشد و سرفصل‌های دانش مهندسی را در بر دارد، اما به نوعی یک مدیر برای صنایع تربیت می‌کند. این رشته در واقع پلی میان مهندسی و مدیریت است و به بهبود فرآیندهای تولید و مدیریت منابع انسانی و مالی می‌پردازد.
علوم پایه
در این دسته، رشته‌های علوم محض و کاربردی قرار دارند. رشته‌هایی همچون ریاضی، آمار، فیزیک، شیمی، علوم کامپیوتر، فیزیک مهندسی و علوم مهندسی. هر یک از این رشته‌ها ممکن است گرایش‌های مختلفی داشته باشند. در این رشته‌ها، شما اساس و پایه علومی را می‌خوانید که در سایر رشته‌ها کاربرد دارند. برای مثال، دانشجویان رشته ریاضی به مطالعه نظریه‌های ریاضی و کاربردهای آن‌ها می‌پردازند. دانشجویان رشته فیزیک به بررسی قوانین فیزیکی و پدیده‌های طبیعی مشغول هستند و دانشجویان رشته شیمی به مطالعه مواد و واکنش‌های شیمیایی می‌پردازند.
رشته‌های شناور
شاید برایتان جالب باشد که بدانید تحصیل در رشته‌هایی مثل مدیریت، اقتصاد، حسابداری، تربیت‌بدنی، تاریخ اسلام، علوم قرآن و حدیث، فقه و حقوق، هتلداری و علوم تربیتی نیز برای شرکت‌کنندگان در گروه ریاضی و فنی میسر است. در رشته مدیریت، گرایش‌هایی چون مدیریت مالی، مدیریت بازرگانی، مدیریت دولتی، مدیریت بیمه، مدیریت صنعتی و غیره قابل انتخاب هستند. دانشجویان این رشته‌ها به مطالعه و بهبود فرآیندهای مدیریتی و مالی در سازمان‌ها و شرکت‌ها می‌پردازند.
رشته‌های خاص
در کنار رشته‌هایی که پیش‌تر به آن‌ها اشاره شد، برخی رشته‌ها نیز هستند که در دانشگاه‌های خاص قابل پیگیری هستند. رشته‌هایی مانند علوم انتظامی، علوم امنیت، مربیگری عقیدتی و غیره از آن جمله هستند. همچنین، رشته‌هایی که در زمینه آموزشی هستند در این دسته قرار دارند. رشته‌هایی مانند آموزش ریاضی، آموزش فیزیک، آموزش ابتدایی و غیره از آن جمله هستند. داوطلبان برای ورود به رشته‌های شناور و رشته‌های خاص با علاقه‌مندان سایر گروه‌ها نیز رقابت می‌کنند.
دروس مشترک در رشته‌های ریاضی
در میان همه رشته‌های دانشگاهی تعدادی از واحدها مشترک است. مانند دروس عمومی و تربیت بدنی. اما در زیرگروه ریاضی، واحدهای مشترک بیشتری نیز وجود دارد. دانشجویان در اغلب رشته‌های مهندسی و علوم پایه واحدهای مشابهی را در ترم‌های ابتدایی تحصیل در دانشگاه می‌گذرانند. برای مثال، ریاضی 1، ریاضی 2، فیزیک 1، فیزیک 2، ریاضی مهندسی، معادلات دیفرانسیل، محاسبات عددی، برنامه‌نویسی کامپیوتر و غیره از آن جمله هستند. ممکن است تفاوت اندکی در تعداد واحدهای هر یک از این دروس به نسبت رشته‌های مختلف وجود داشته باشد اما غالباً سرفصل‌های یکسانی ارائه می‌شود.
دروس مشترک در رشته‌های مدیریت
همچنین در رشته‌های دسته مدیریت نیز واحدهای مشترکی وجود دارد که از آن جمله می‌توان به ریاضیات و کاربرد آن در مدیریت، اصول حسابداری، اقتصاد خرد و کلان، مبانی سازمان و مدیریت و غیره اشاره کرد. این دروس به دانشجویان کمک می‌کنند تا با مفاهیم پایه‌ای و اساسی مدیریت و اقتصاد آشنا شوند و مهارت‌های لازم برای مدیریت منابع و فرآیندهای سازمانی را به دست آورند.
نکات پایانی
برای انتخاب رشته مناسب، تحقیق و شناخت دقیق رشته‌ها و بازار کار آن‌ها ضروری است. همچنین، علاقه و توانایی‌های شخصی خود را در نظر بگیرید تا انتخابی آگاهانه و موفق داشته باشید. مهم است که در انتخاب رشته به علاقه‌ها و استعدادهای خود توجه کنید و بررسی کنید که آیا رشته مورد نظر با هدف‌ها و ارزش‌های شما همخوانی دارد یا خیر. به یاد داشته باشید که انتخاب رشته تحصیلی یک تصمیم مهم است که می‌تواند تأثیر زیادی بر آینده شغلی و زندگی شما داشته باشد. بنابراین، وقت کافی برای تحقیق و مشورت با افراد مطلع اختصاص دهید تا بهترین تصمیم را بگیرید.